Onderwijsinspectie valt niet zomaar door te trekken naar de werkvloer

jun 7, 2018 | Syntrum

Afgelopen weekend verschenen er in diverse media kritische berichten over de Leertijd-opleidingen van SYNTRA Brussel en Midden-Vlaanderen. Die opleidingen combineren leren en werken voor jongeren tussen 15 en 25 en zouden volgens een inspectierapport “onvoldoende kwaliteit bieden”. SYNTRUM, de koepel van de SYNTRA-opleidingen in Vlaanderen en Brussel, betwist niet dat er verbeterpunten zijn maar stelt een groter probleem aan de orde: zijn de evaluatiecriteria van de inspectie wel aangepast aan leren op een campus en leren op de werkvloer? Een belangrijke vraag voor de hele sector van het zogenoemde duaal leren.

Leertijd – oftewel leren en werken combineren – is een opleidingsvorm die het SYNTRA-netwerk van opleidingscentra in Vlaanderen en Brussel al decennialang aanbiedt aan jongeren vanaf 15 jaar. Met groot succes trouwens. Recente cijfers van de VDAB over de uitstroom van schoolverlaters naar de arbeidsmarkt tonen aan dat jongeren die in de Leertijd hun opleiding volgden gemiddeld beter scoren bij het vinden van een eerste job dan andere jongeren van hetzelfde opleidingsniveau. Het bewijst ook dat de Leertijd binnen SYNTRA zijn doel bereikt, namelijk jonge mensen aan werk helpen.

Het reguliere onderwijs, daarentegen, is vooral gericht op het verwerven van leerdoelen in een schoolse context, en dus een brede vorming te bieden, niet zozeer om voor te bereiden op directe aansluiting met de arbeidsmarkt. Vandaar dat de manier van lesgeven en evalueren tussen beide werelden verschilt. Maar sinds het aangepaste decreet op de SYNTRA-werking van 2008, valt de Leertijd bij Syntra onder de gedeelde bevoegdheid van SYNTRA Vlaanderen en het departement Onderwijs van de Vlaamse regering. Het zopas uitgebrachte inspectierapport over de Leertijd-opleidingen van SYNTRA is het eerste finale rapport van de onderwijsinspectie over de Leertijd in de SYNTRA-opleidingscentra. Het toont onmiddellijk aan dat de kloof tussen het denk- en werkkader van onderwijs en dat van SYNTRA groot is. Zo kan je een evaluatie van klassikaal onderwijs niet op dezelfde manier doortrekken naar de evaluatie van opleiding op de werkvloer.

Wouter Danckaert – © Dann

En dat geeft stof tot nadenken, want binnenkort wordt in heel Vlaanderen en Brussel duaal leren, een nieuwe vorm van leren en werken, zowel binnen SYNTRA als ook binnen het reguliere onderwijs aangeboden. “Wij maken ons grote zorgen over hoe de onderwijsinspectie zal omgaan met de controle op duaal leren als we de opmerkingen van de onderwijsinspectie over de Leertijd bij SYNTRA bekijken,” zegt Wouter Danckaert, algemeen directeur van SYNTRUM. “Wij hebben al jaren ervaring met deze vorm van opleiden, maar nu blijkt hij niet te passen in het evaluatiekader van de onderwijsinspectie. Als binnenkort honderden scholen in Vlaanderen en Brussel alternerend in de klas en op de werkvloer zullen opleiden, dan zal ook het evaluatiekader van de inspectie moeten veranderen. Je kan immers een onderwijsinspectie niet doortrekken naar de werkvloer. Dat zullen de werkplekken, op dit moment, zeker nog niet aankunnen, en het staat haaks op de dynamiek en het ondernemerschap van de betrokken docenten.”

De verschillende SYNTRA-afdelingen in Vlaanderen en Brussel gaan alvast aan de slag om de kloof tussen het onderwijs en de werkvloer te dichten. “We gaan in de mate van het mogelijke aan de slag met de opmerkingen, maar we willen onze eigenheid en onze bewezen succesvolle aanpak ook niet volledig loslaten”, aldus Danckaert. “We zoeken een gulden middenweg en reiken de hand naar het onderwijs om ons en alle duale opleiders tegemoet te komen. Dat is de enige manier om alternerend leren en werken echt succesvol uit te rollen in Vlaanderen en Brussel.”